Er zijn maar weinig vijvers waarvan het biologisch evenwicht dusdanig is, dat vijverbeluchting niet per se nodig is. Deze vijvers zijn op de vingers van één hand te tellen. Het overgrote deel kan extra zuurstof dan ook goed gebruiken. Gelukkig is het heel eenvoudig om je vijver te beluchten en wel door er een beluchtingspomp in te plaatsen.
Een beluchtingspomp ‘blaast’ als het ware zuurstof in je vijver, vrijwel altijd in combinatie met een luchtsteen. Je herkent een vijver die op deze manier belucht wordt vaak aan de belletjes die je op één bepaalde plek voortdurend omhoog ziet komen.
Hoe ontstaat zuurstoftekort in je vijver?
Er zijn verschillende oorzaken aan te wijzen die er mogelijk voor zorgen dat je vijver belucht moet worden.
Te warm vijverwater
Allereerst kan het zo zijn dat je vijver eigenlijk net op de verkeerde plaats ligt. Een vijver die de hele dag in de volle zon ligt, heeft het vaak moeilijk om zelf het zuurstofgehalte op peil te houden. De temperatuur van het water ligt hierdoor, zeker in de zomer, al snel te hoog.
Maar al te vaak kun je hier zelf vrij weinig aan doen om dit te voorkomen. Zeker wanneer je een tuin op het zuiden hebt, wordt het vaak al erg lastig om je vijver de ideale plek te geven. Maar ook vijvers die wel op een goede plek zijn aangelegd, krijgen te maken met stijgende watertemperaturen in de zomer. Zeker nu de zomers meer extreem worden wat temperatuur betreft. Het is daarom sowieso aan te raden om je vijver te beluchten met een beluchtingspomp.
Teveel vissen
Een andere oorzaak kan gevonden worden in het aantal vissen dat je in je vijver hebt rondzwemmen. Ook vissen hebben zuurstof nodig en wanneer er teveel rondzwemmen, wordt er (te) veel zuurstof door hen uit het water gehaald. Daarbij is het goed om te weten dat vissen bijdragen aan de organische vervuiling van je vijver. Want ja, ook vissen poepen en deze ontlasting komt vanzelfsprekend in je vijver terecht.
Vijverbacteriën breken de vissenpoep af en hebben zuurstof nodig om dit te kunnen doen. Hoe harder de vijverbacteriën moeten werken, hoe meer zuurstof ze gebruiken en zo draagt een teveel aan vissen bij aan zuurstoftekort in je vijver.
Planten
Zuurstofplanten mogen niet ontbreken in je vijver. Want, het woord verraadt dit natuurlijk al, deze brengen (extra) zuurstof in het water. Daarnaast heb je zeer waarschijnlijk ook andere vijverplanten in je vijver staan. Deze onttrekken zuurstof aan het water.
Zeker wanneer het vijverwater warm is, groeien vijverplanten ontzettend snel. Je doet er goed aan om deze groei binnen de perken te houden en regelmatig het teveel aan planten te verwijderen.
Een flinke onweersbui
Het weer laat zich wel voorspellen, maar meer invloed dan dit hebben we (gelukkig) niet op het weer. Zo kun je een flinke onweersbui na een warme dag of periode uiteraard niet voorkomen. En het is juist die flinke onweersbui die het zuurstofgehalte in je vijver sterk kan doen afnemen. Zowel voor, tijdens als na de onweersbui en de reden hiervoor is de lage luchtdruk die nu eenmaal inherent is aan onweer.
En hoe zit het met algen?
Algen zijn niet bepaald geliefd in vijvers. Maar wist je dat algen juist voor heel veel zuurstof in het water zorgen? We begrijpen heel goed dat je ondanks deze wetenschap nog steeds graag de algen uit je vijver wilt verwijderen. Zorg er dan voor dat je als tegenhanger van algen een beluchtingspomp plaatst.
Beweging
Zorg ervoor, indien mogelijk, dat je vijverwater in beweging blijft. Bijvoorbeeld door het aanleggen van een waterloopje. Hierdoor neemt het water makkelijker meer zuurstof op. Ook een fonteintje is hiertoe een prima oplossing. Stilstaand water neemt veel minder en minder gemakkelijk zuurstof op.
Hoe meet je het zuurstofgehalte in je vijver?
Mooi hoor, al die info over vijver beluchten en zuurstofgehaltes, maar hoe weet je nu hoe hoog het zuurstofgehalte in je vijver is? En hoe hoog moet dit dan zijn? Gelukkig is het heel gemakkelijk om het zuurstofgehalte in je vijver te bepalen. Gebruik hiervoor een speciaal testsetje. Dit soort testsetjes zijn verkrijgbaar bij onder andere vijvercentra.
Wanneer er geen vijvercentrum bij jou in de buurt is, koop je deze gewoon online. Prijzen variëren van ongeveer tien tot twintig euro. De setjes hebben een duidelijke handleiding, waardoor het voor iedereen mogelijk is om op deze manier het zuurstofgehalte in de vijver te meten.
Let op: om het zuurstofgehalte exact te bepalen heb je een elektronische meter (DO-meter) nodig. Deze zijn behoorlijk prijzig en wat moeilijk in gebruik. De genoemde testsets geven een goede indicatie af en zijn daarmee voor het overgrote deel van de vijverliefhebbers afdoende.
Het meest ideale zuurstofgehalte in vijverwater is 7mg/l. Het kritieke punt wordt bereikt bij 4mg/l, dus zorg ervoor dat je tijdig ingrijpt door je vijver te beluchten als je ziet dat het deze kant op gaat.
Plaatsing van beluchtingspomp
Om je vijver maximaal te beluchten is het belangrijk dat je de beluchtingspomp op de juiste plek bij je vijver plaatst. Zorg ervoor dat je de pomp altijd boven het waterniveau van je vijver plaatst. Zorg ervoor dat er voldoende ruimte rondom de beluchtingspomp is om de warmte van de motor af te voeren. In de volle zon plaatsen raden we je af.
Stap twee is het aansluiten van de luchtslang en/of luchtstenen op de pomp. Laat deze zakken in je vijver tot een maximale diepte van ongeveer 30 centimeter onder het wateroppervlak. Zo zorg je ervoor dat er een gedeelte niet direct belucht wordt.
Dit is belangrijk met het oog op de winter. Vissen en ander vijverleven heeft nu een ‘laag’ waarin zij deze periode van kou goed kunnen doorstaan. Laat je de beluchtingssteen op de bodem of vlak daarboven ‘drijven’, dan is het water hier in de winter teveel in beweging. Hierdoor kan het water voor vissen en andere vijverdiertjes simpelweg te koud worden om te overleven.
Tot slot
In dit artikel hebben we je meer verteld over je vijver beluchten en het zuurstofgehalte in vijvers. Een beluchtingspomp plaatsen om meer zuurstof in het water te verkrijgen is een relatief simpele en goedkope oplossing. Weet dat een beluchtingspomp niet hetzelfde is als een vijverpomp. Deze laatste is vaak krachtiger en heeft tot doel het rondpompen van water in je vijver. Bijvoorbeeld voor een waterloopje. In dit artikel vertellen we je meer over vijverpompen.