Een mooi groen grasveld is de droom van veel tuinliefhebbers. Hoewel tegenwoordig kunstgras veel in de belangstelling staat, gaat er toch niets boven het echte gras. Echt gras ziet er uiteraard het meest natuurlijk uit en bovendien voelt het ook veel prettiger aan dan kunstgras.
En als je dan ook nog eens weet dat de geur van vers gemaaid gras nog steeds in de top tien staat van meest geliefde geuren, dan snap je dat een natuurlijk groen gazonnetje nog steeds erg geliefd en populair is.
Maar een natuurlijk grasveldje in je achtertuin komt niet voor niets. Om het populair te zeggen….daar moet je wel iets voor doen. Want mocht je denken dat je er alleen bent met af en toe eens gras maaien, dan kom je bedrogen uit.
En een keer een paardenbloempje uit het gras verwijderen zal ook niet het ergst zijn. Een echt mooi en gezond grasperkje staat of valt met het juiste onderhoud en een belangrijk onderdeel van dit onderhoud is het verticuteren van het gazon.
Verticuteren, wat is dat eigenlijk?
Helaas is het niet zo dat er alleen maar gras groeit op een grasveldje. Gras is een ideale voedingsbodem voor andere plantjes, onkruid en mos. Jammer genoeg zorgen deze ongewenste indringers ervoor dat het gras in de verdrukking komt.
De gevolgen hiervan zijn dat er plekken in het gras ontstaan waar alleen nog maar mos groeit en dat er steeds meer ‘dode’ plekken in het gras ontstaan, omdat de wortels van het gras zijn aangetast door onkruid. De laag van mossen, onkruid en dood gras in een gazon wordt ook wel een viltlaag genoemd. Vilt voelt zacht en prettig aan en dat is precies wat deze laag ook doet, dus de naam voor deze laag is dan ook snel verklaard.
Door middel van verticuteren haal je de viltlaag in een gazon weg. Zonder speciaal voor dit doel ontwikkeld tuingereedschap is hier geen beginnen aan. Probeer maar eens, handmatig, een klein gedeelte van je grasveld te ontdoen van de viltlaag. Geen beginnen aan, omdat het vrijwel ondoenlijk is om alles weg te halen en bovendien zal je al snel klachten aan rug, arm en schouders ervaren.
Kies daarom voor het tuingereedschap dat hiervoor bedoeld is, namelijk de verticuteerhark of een verticuteermachine. Dit zijn tools die voorzien zijn van messen die je door het gras trekt. Deze messen snijden op een diepte van ongeveer één centimeter de wortels door van dood gras, mos en onkruid. Hierdoor laten deze ongewenste ‘grasverdringers’ gemakkelijk los wanneer je vervolgens met een hark of bladhark door het gras gaat om ze bijeen te harken.
De voordelen van verticuteren
Verticuteren heeft een flink aantal voordelen. Voor een gezond en groen gazon zijn een aantal dingen essentieel, namelijk water, licht en lucht. Een viltlaag zorgt ervoor dat gras verstikt en dat water veel minder goed door de grond wordt opgenomen. Ditzelfde geldt voor lucht en licht. Doordat een viltlaag een relatief dichte laag is kan licht niet meer doordringen op de plekken waar dit juist zo hard nodig is.
Een bodem heeft lucht nodig en ook deze factor komt in het gedrang wanneer de vilt –of moslaag te dicht is geworden. Door het grasveld te verticuteren zorg je er dus niet alleen voor dat je de ongewenste plantjes, dode grassen en mossen verwijderd, maar draag je dus ook bij aan een gezonde bodem en aan optimale groeiomstandigheden van gras.
De grootste boosdoener? Mos!
Mos is in vrijwel elk grasperk de grootste boosdoener. Wat begint met een klein plekje, dat nog wel eenvoudig weg te halen is, groeit al snel uit tot een heel ‘bed van mos’. En dan is er vrijwel geen houden meer aan. Mos is dol op schaduw, liefst in combinatie met vocht. Indien het in jouw tuin mogelijk is, is het verstandig om met dit gegeven rekening te houden. Zo is gras onder een grote boom aanleggen vrijwel altijd een garantie voor een mooi mosveldje, dus dit kun je beter niet doen.
Hoe meer zon, hoe minder mos is een handige regel om je aan te houden, maar hierbij dus wel aangetekend dat je de mogelijkheid moet hebben om aan de hand van deze regel een gazon aan te leggen. Zorgen voor een juiste zuurgraad van de bodem is een andere manier om de groei van mos zoveel mogelijk te voorkomen. Hiertoe zijn eenvoudige testsetjes verkrijgbaar, waarmee je snel de zuurgraad van de bodem bepaalt. Is het noodzakelijk om deze zuurgraad aan te passen of bij te stellen, dan zijn ook hiervoor diverse producten verkrijgbaar.
Able & Borret | Vochtigheidsmeter | pH meter grond | Lichtmeter
In welk jaargetijde kun je het beste verticuteren?
Gelukkig is het niet noodzakelijk om je grasveld vaak te verticuteren. Je hoeft dit echt niet maandelijks te doen, want dan zal er weinig van je gazon overblijven. Het is aan te raden om twee keer per jaar de verticuteerhark of verticuteermachine ter hand te nemen. Indien jouw gras weinig tot geen last heeft van een viltlaag, dan is een tweede keer verticuteren niet persé noodzakelijk. Die ene keer dat het toch echt wel moet gebeuren is in het voorjaar en wel in de maanden april of mei. Mocht een tweede keer verticuteren toch wenselijk zijn, dan zijn de maanden september en oktober hiervoor de meest geschikte maanden.
Wanneer je het gras geverticuteerd hebt, dan kan het zijn dat je ziet dat er enkele kale plekken in het gazon zijn ontstaan. Deze zijn snel hersteld door hier wat nieuw graszaad in te zaaien. Kies voor de juiste soort gras om ervoor te zorgen dat kleur en groei gelijk blijven ten opzichte van het gras dat nog aanwezig is. Ook is er zogenaamd ‘gazonhersteller’ verkrijgbaar. Dit is een combinatie van graszaad en een aantal groeibevorderende bestanddelen die zorgen voor een optimale ontkieming en snelle groei van het gras. Kale plekken zijn dan ook in de regel snel hersteld.
ECOstyle Graszaad-Extra - 250 g - doorzaaien kale plekken - voor 10 tot 15 m2
De verticuteerhark
Verticuteerhark
Een verticuteerhark is een stuk tuingereedschap waarmee je de viltlaag in een gazon kunt verwijderen. Een verticuteerhark werkt op ‘menskracht’ en is daardoor meer geschikt voor de wat kleinere gazonnetjes. Verticuteerharken zijn er in verschillende modellen en uiteraard in verschillende prijsklassen.
Een verticuteerhark trek je zelf door het gras heen. De modellen die voorzien zijn van wieltjes genieten voor veel mensen de voorkeur, omdat deze iets minder zwaar voort te trekken zijn. Dit wil overigens niet zeggen dat een model zonder wieltjes af te raden is, want zeker met een kleiner grasveld kun je hier prima mee uit te voeten. Speciaal voor jou zetten we een aantal goede verticuteerharken in de spotlights:
WOLF-Garten Verticuteerkam UG-M 3:
Een verticuteerhark zonder wielen die dankzij het handige pendelsysteem toch eenvoudig door het gras te trekken is. De werkbreedte van 30 centimeter zorgt er niet alleen voor dat deze ‘hark’ hanteerbaar blijft, maar zorgt er ook voor dat je gemakkelijk alle plekken van het grasveld kunt bereiken. Bovendien is deze verticuteerkam een voordelige aankoop waar je ook nog eens 10 jaar garantie op krijgt.
WOLF-Garten UG-M 3 Multi-Star Verticuteerkam - 300mm
TalenTools Verticuteerhark verzinkt 160cm steel:
Misschien een wat minder bekend merk qua tuingereedschap, maar zeker niet de minste. Talen Tools heeft een uitstekende reputatie op het gebied van tuingereedschap en hier geeft deze verticuteerhark zeker invulling aan. Dit model is verzinkt, wat bijdraagt aan een lange levensduur. Voordeel is dat de verticuteerhark van Talen Tools wordt geleverd met een steel van 160 centimeter lang.
Talen Tools - Verticuteerhark - 34x12 cm - 160 cm steel - Compleet
Verticuteermachines
Verticuteermachine
De grote tegenhanger van de verticuteerhark is de verticuteermachine. Deze elektrische variant is uitermate geschikt om te gebruiken voor gazons van grote oppervlakte. Ook raden we de verticuteermachine aan voor mensen die te kampen hebben met fysieke klachten, zoals klachten aan rug, armen en schouders.
Deze machines nemen u het zware werk uit handen en zijn bovendien eenvoudig in het gebruik. Uiteraard brengen we je ook van de verticuteermachine graag een aantal typen onder de aandacht:
WOLF-Garten Benzine verticuteermachine VA 357 B:
Heb je een groter gazon te verticuteren, dan raden we je aan naar een model op benzine te kijken. Vanaf ongeveer 600 m2 gazon ben je gewoon beter uit met een benzine verticuteermachine, deze heeft meer power en je hoeft niet verlengsnoer in verlengsnoer te stoppen bij grotere afstanden. Met de benzine verticuteermachine van Wolf-Garten haal je een heel veelzijdige machine in huis. De werkbreedte is zonder meer ruim te noemen met een werkbreedte van 35 centimeter. Ook van deze verticuteermachine kun je de diepte van de verticuteermessen instellen (6 standen). Een handige en praktische (gras)opvangbak behoort tot de standaard uitrusting van de Wolf-Garten VA 357 B.
WOLF-Garten Benzine verticuteermachine VA 357 B - werkbreedte 35 cm - opvangzak 45 l - B&S motor - moshark - verticuteren - opvangen
WOLF-Garten Elektrische verticuteermachine VA 346 E:
De Wolf Garten VA 346 E elektrische verticuteermachine is een absolute topmachine. Het is een verticuteermachine die zeer compact van formaat is, ondanks zijn werkbreedte van 34 centimeter. De zeer krachtige motor (1600W) zorgt voor puike prestaties en trekt de verticuteermessen moeiteloos door het gras. De royale opvangbak met een inhoud van 45 liter zorgt ervoor dat je het gazon nog nauwelijks na hoeft te harken.
WOLF-Garten Elektrische verticuteermachine VA 346 E
Onze tips voor het verticuteren van een groot gazon
Heb je een klein tot gemiddeld gazon te verticuteren dan kun je prima uit met een verticuteerhark of elektrische verticuteermachine. Voor een groot gazon is een benzine verticuteermachine zeer aanbevolen. Voor een gazon tot 100 m2 kun je een verticuteerhark gebruiken, tot 600 m2 een elektrische en vanaf 600 m2 een benzine model.
Ik heb een gazon van 600+ m2, en wellicht heb je iets aan mijn methode. Ik gebruik een benzine verticuteermachine en verticuteer in rechte banen het gazon. Als je één keer per jaar verticuteert kun je het beste twee keer over het gazon gaan met de machine, een keer in de lengte richting en een keer in de breedte richting. Je kruist hierbij als het ware de eerste banen. Hierdoor pak je ook de tweede ronde een goede hoeveelheid mos.
Een groot gazon harken… of vegen!
Vervolgens is het tijd om te harken, maar dat had ik na twee keer wel gezien. Bij een groot gazon ben je namelijk echt een halve dag aan het harken als je het met de hand wilt doen. Het harken duurt zelfs langer dan het verticuteren zelf! We zouden Tuin Simpel niet zijn als we niet naar een simpelere manier zouden zoeken, dus gebruik ik nu een veegmachine om al het mos op te vegen.
De veegmachine (bladveger) koppel ik achter de zitmaaier en ik rij vervolgens de route die ik met de verticuteermachine eerder heb afgelegd. De rest gaat eigenlijk vanzelf. Ik had eerst mijn twijfels of een veegmachine dit klusje wel aan kon, omdat er soms echt grote plaggen met mos en aarde tussen zitten. Maar dit bleek geen probleem, een beetje veegmachine moet dit makkelijk kunnen.
Natuurlijk krijg je het gazon met een veegmachine niet zo schoon als met een hark. Met een hark kun je de mossen die nog half vastzitten er nog uit krabben als het ware. Maar als ik een schatting moet maken haalt een veegmachine toch wel 90% van de losse viltlaag weg. Die laatste paar plukjes mos die over blijven heb ik vrede mee, aangezien ik met de veegmachine maar een half uurtje bezig ben.
Het afvoeren van de viltlaag bij een groot gazon
Als laatste heb je het afvoeren van de viltlaag. Bij een groot gazon kan dit al snel om meerdere kubieke meters afval gaan. Echt een grote hoop. Je kunt er voor kiezen dit gelijk af te voeren naar de milieustraat, eerst laten uitdrogen of er compost van maken. Als het droog en zonnig weer is de komende dagen, kun je er voor kiezen het afval eerst uit te laten drogen. Na ongeveer 3 dagen in de zon heb je nog maar een derde van het volume over. Dat scheelt je misschien een of twee ritten naar de milieustraat.
Je kunt er ook voor kiezen compost te maken van de viltlaag. Dat heeft als voordeel dat je geen afvoerkosten hebt en je maakt mest voor je tuin. Lijkt je dit interessant, lees dan ons artikel over composteren.
Tot slot
Uiteraard is verticuteren niet het enige dat noodzakelijk is voor een mooi, gezond en groen gazon. Maaien, de juiste voeding (kalk) en zeker ook de nodige ongediertebestrijding zijn zaken die, net als verticuteren, een absolute must zijn voor een fraai gazon. Daarnaast doen een beetje liefde en aandacht altijd goed en het voordeel van deze laatste twee is dat deze dingen je niets kosten, op een beetje tijd na dan.
