Sinds mensenheugenis branden we al hout in de openlucht, vuurkorven, ovens en kachels. Heel lang geleden was brandhout dé brandstof om periodes van kou te overleven en was vuur vrijwel de enige hittebron die we gebruikten voor koken.

Ook vandaag de dag gebruiken we nog heel wat boomstammetjes als brandhout. Voornamelijk voor houtkachels, want die zijn erg populair. Niet alleen als warmtebron voor binnen, maar ook voor buiten, onder de veranda bijvoorbeeld.

En zeg nu zelf, een knapperend houtvuurtje is toch super gezellig? Zeker wanneer je met vrienden lekker buiten in je tuin rondom de dansende vlammetjes zit. Haardhout kun je kant en klaar kopen, maar meer en meer mensen hakken en kloven dit het liefste zelf. In dit artikel vertellen we je meer over hout kloven.

Waarom hout kloven?

Hout kloven is belangrijk om later van een mooi brandend houtvuurtje te genieten. Door hout te kloven droogt het hout sneller en hier doe je niet alleen jezelf een groot plezier mee, maar ook de buurt. Hout dat niet droog genoeg is, brandt minder goed en rookt en ruikt ook veel meer.

Met alle commotie die op dit moment gaande is rond het stoken van hout, is het dus niet bepaald verstandig om jouw houtkachel flink te laten roken omdat je hout niet droog genoeg is. Je hout is droog genoeg om in de kachel of vuurkorf te branden als het vochtpercentage minder dan 20% bedraagt. Je kunt dit zelf makkelijk meten met apparaatjes die online goed verkrijgbaar zijn.

Naast dat het hout sneller droog is als je het klooft, steek je gekloofd hout makkelijker aan. Verder is gekloofd hout makkelijker op te bergen, zijn gekloofde stukken hout minder zwaar en passen deze stukken beter in je kachel.

Hout kloven met een bijl

Een klassieke methode om hout te kloven is door dit met een bijl te doen. Houthakken spreekt voor veel mensen, voornamelijk mannen, tot de verbeelding en brengt ‘iets’ in hen naar boven. Hout kloven met een bijl is tot op zekere hoogte een vorm van ontspanning. Je even fysiek uitleven op brandhout en de inspanning die hiermee gepaard gaat, brengt voldoening.

Aan de andere kant is het juist die fysieke inspanning die ook nadelen kent. Rugklachten, klachten aan armen en schouders, zeker wanneer je niet gewend bent om hout te kloven met een bijl, komen deze klachten nog wel eens voor.

Ga je hout kloven met een bijl, dan hebben we voor jou een stappenplan gemaakt hoe je dit het beste kunt doen:

  • Zorg voor een ruime plek, zodat je genoeg ruimte hebt om met de bijl te werken
  • Bescherm jezelf door op zijn minst handschoenen en een veiligheidsbril te dragen tegen houtsplinters die van het hout af spatten. Verder raden we je aan om een lange broek te dragen en veiligheidsschoenen. Een bijl die met volle kracht tegen een ‘gewone’ schoen komt, gaat hier dwars door heen en dat wil je echt niet meemaken.
  • Plaats het ‘stammetje’ rechtop op een hakblok of op de grond. Wij raden je aan om een hakblok te gebruiken. Werk je net iets hoger en dat is wel zo prettig.
  • Het is belangrijk dat je de goede uitgangspositie aanneemt. Ga ‘breed’ staan (iets verder dan heupbreedte), waarbij je je voeten naast elkaar zet en niet iets achter elkaar. Ben je ‘rechts’? Dan is dit je dominante hand en met die hand houd je de steel onderaan vast. Met de andere hand houd je de steel iets hoger vast, dus met enige tussenruimte van de ‘dominante’ hand. Raak met de kloofbijl het stammetje aan, om zo de juiste afstand tot het te kloven hout te bepalen.
  • Breng de bijl naar achteren, over je schouder en net iets voorbij je hoofd. Laat de bijl nu krachtig neerkomen op het stammetje, waarbij de ‘bovenste hand’ op de steel de bijl als het ware voortduwt. Deze hand laat je naar beneden glijden vlak voor het moment dat de bijl het hout raakt. Hiermee verminder je de impact op je lichaam van de klap op het hout.

Herhaal bovenstaande net zolang tot de stukken van het stammetje de door jou gewenste grootte hebben. Berg het gekloofde hout op en laat het net zolang drogen tot het vochtpercentage onder de 20% ligt. Belangrijk hierbij is dat het hout droog ligt en de wind er goed doorheen kan waaien.

Tip: als je de stammetjes op een stenen ondergrond zet, let dan op dat je met de bijl de stenen niet raakt. Los gezien van het feit dat je de stenen dan beschadigt, beschadig je dan ook de bijl. Deze wordt dan snel bot, waardoor hout kloven een stuk moeilijker wordt.

Hout kloven met een handklover

Ben je niet zo gecharmeerd van hout kloven met een bijl of heb je hier wellicht de fysieke kracht niet voor? Dan biedt een zogenaamde handklover uitkomst. Deze uitermate praktische tool vergt nog steeds enige fysieke inspanning, maar die is beduidend minder dan wanneer je hout klooft met een bijl.

De handklover is een metalen tool, een heipaal als het ware, die je met de punt op het te kloven stammetje zet. Dan trek je de binnenste staaf omhoog die je vervolgens met klap naar beneden laat vallen. De impact van deze klap splijt je het hout. Het kan zijn dat je deze handeling enkele keren op het stammetje moet herhalen, voordat het gekliefd is.

Hout kloven met een elektrische houtklover

Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Kloof dan je hout met een elektrische kloofmachine. Deze machines zijn zeer efficiënt en maken tijdens het kloven direct korte metten met bijvoorbeeld noesten en zijtakken. Een kloofmachine duwt het stammetje met zeer veel kracht tegen een stalen mes, of liever gezegd een stalen beitel. Onder deze brute kracht bezwijkt het stammetje en wordt het gekloofd.

Dit soort kloofmachines heb je in een staand model of een liggend model. Het liggende model is bijzonder handzaam en zet je gewoon op de werkbank of een stevige tafel. Stekker in het stopcontact, stammetje erin leggen, machine aanzetten en dat is alles. Niet moeilijk in gebruik en een stuk veiliger dan hout kloven met een bijl. Wil je het stammetje in één keer in vieren splijten? Kijk dan of de kloofmachine geschikt is om er een splijtkruis aan te bevestigen.

Hout kloven met een kloofmachine met benzinemotor

Ga je nog een stapje verder, dan kom je uit bij een kloofmachine met een benzinemotor. Voordeel van deze machines is dat je ze heel makkelijk ‘op locatie’ kunt gebruiken. Bijvoorbeeld direct bij de bron van je hout en daar is lang niet altijd elektriciteit aanwezig. Een kloofmachine die op benzine loopt is krachtiger (afhankelijk van het type dat je koopt) dan een elektrische variant en daarmee geschikter voor het zwaardere werk. Let er wel goed op dat je zorgt voor voldoende ventilatie als je dit soort kloofmachines binnen gebruikt. De uitlaatgassen moeten wel weg kunnen, want die inademen is schadelijk voor je gezondheid.

Met welke tool je je hout ook gaat kloven, werk altijd voorzichtig. Draag beschermende middelen als een bril, handschoenen en in het geval van een bijl ook veiligheidsschoenen. Berg het gekloofde hout droog op, waarbij de wind het hout verder droogt. En stoken doe je pas, we kunnen het niet vaak genoeg zeggen, als het hout een vochtigheidsgehalte heeft dat lager dan 20% is.