Als je op zoek bent naar een compostbak, zul je overrompeld worden door het aanbod en de vele opties. Laat je hierdoor niet afschrikken, want wij leggen je alles uit wat je moet weten over composteren en compostbakken!
3 beste compostbakken op dit moment
1. Compostvat – 300 liter
Deze compostbak heeft een inhoud van maar liefst 300 liter en is daarmee geschikt voor de meeste tuinen en moestuinen. De compostbak heeft een schuif aan de onderkant, zodat je de klare compost er gemakkelijk uit kunt halen zonder van bovenaf naar beneden te moeten graven.
Het compostvat is door een kliksysteem gemakkelijk in elkaar te zetten, gemiddeld ben je 10 minuten bezig met het monteren.
Gezien de goede prijs-kwaliteit verhouding scoort deze compostbak het best in onze test.
2. Blackwell Compostvat 220 liter groen
Dit model compostvat van Harcostar heeft een inhoud van 220 liter. De groene compostbak valt niet veel op in je tuin door de kleur, al zou dit geen probleem zijn met zijn unieke vormgeving.
Het compostvat heeft een klep aan de onderkant, zodat klare compost gemakkelijk gepakt kan worden.
De prijs-kwaliteit verhouding van deze compostbak is prima, en daarmee een goede koop.
Blackwell Compostvat 220 liter groen
3. vidaXL Compostbak gelat vierkant 0,54 m³ hout
Deze houten compostbak mag niet ontbreken in deze top drie. De vierkante bak heeft een inhoud van 0,54 m3, wat omgerekend ongeveer 500 liter is. Een zeer ruime compostbak dus, en ook nog eens gemakkelijk in elkaar te zetten.
Het mooie van deze compostbak is dat het gemaakt is van dennenhout en niet van plastic. Je bent met deze compostbak dus milieuvriendelijk aan het composteren.
De prijs-kwaliteit verhouding is erg goed bij deze compostbak. Een nadeel is dat deze compostbak na een aantal jaren kan gaan beginnen te rotten omdat het van hout is gemaakt.
vidaXL Compostbak gelat vierkant 0,54 m³ hout
Wie zou een compostbak moeten kopen? Wie zou moeten upgraden?
Compost is wat je er van maakt. Nee echt! Als je een systeem hebt om compost te maken dat voor jou werkt, verander dan niets.
Er zijn vele redenen om een compostbak te kopen en te beginnen met composteren. Enkele daarvan zijn bijvoorbeeld om voedselafval uit de vuilnisbak te houden (het verminderen van stank in je keuken!), het maken van mest voor je tuin, of gewoon omdat ze van wormen houden.
Overweeg een upgrade naar een ander compostsysteem als je problemen hebt met knaagdieren, maden of andere plagen met ongedierte. Of als je huidige compostvat te klein is om de toegenomen hoeveelheid keukenresten aan te kunnen. Als je problemen hebt met compostgeuren, probeer dan je composteringspraktijken te veranderen om meer lucht en “bruin” in je stapel te krijgen (later meer hierover).
We raden je af om de compostbak te upgraden met als doel het composteren sneller te maken. In de meeste gevallen werkt het gewoon niet; er zijn te veel variabelen bij betrokken, inclusief de hoeveelheid tijd die je bereid bent te besteden aan het beheren van je compost. Als je wilt dat je compost snel rijpt kunt je het beste lucht in de composthoop krijgen door hem vaker te draaien en ervoor te zorgen dat deze voldoende “groen” heeft om de micro-organismen te voeden.
De beste compostbak, wat zijn je wensen?
Het beste type compostbak voor je huishouden hangt af van de reden waarom je composteert en hoe je het gaat doen.
Belangrijke factoren bij het kiezen van de beste compostbak zijn:
Deur. Compostbakken met scharnierende deuren met klemmen zijn gemakkelijker te openen en te sluiten dan deksels die erop schroeven. Opschroefdeksels raken na verloop van tijd verstopt met compostdeeltjes.
Toegang tot de klare compost. Veel compostvaten hebben een klein deurtje onderin waaruit je de compost kunt halen. Dan hoef je niet van bovenaf te graven.
Capaciteit. Kleine huishoudens kunnen een compostbak met een inhoud van een kubieke meter niet gebruiken als ze geen compost van tuinafval maken.
Ongedierte. Knaagdieren kunnen door plastic knagen, houd hier rekening mee wanneer je een compostbak gaat aanschaffen.
Soort compostbak
Composteren treedt alleen op als bepaalde soorten bacteriën organisch materiaal afbreken. Om die bacteriën gelukkig te houden, moet je die bacteriën de juiste hoeveelheid lucht en water en voldoende droog “bruin” materiaal zoals bladeren kunnen geven zodat ze je keukenresten kunnen verteren zonder een stank te krijgen.
De meeste huishoudens hebben geen enorme compostbak nodig omdat compost veel krimpt als het rijpt. Je zult eindigen met ergens tussen de 10 en 50 procent van je initiële volume.
Hoewel je je bacteriën gelukkig wilt houden, wil je de lokale knaagdierenpopulatie niet voeden in het proces. Een compostbak moet je keukenrestjes beschermen tegen ongedierte. Afhankelijk van waar je je groenten composteert, kun je merken dat muizen en ratten je bak zullen bezoeken. Als je na elke lading keukenafval een laag droge “bruine” materialen zoals droge bladeren of zaagsel in je bak legt, moet dat de geur van je compost verminderen en voor ongedierte minder aantrekkelijk maken.
Een compostbak zou niet slecht moeten ruiken. Dat is meestal afhankelijk van de persoon die materialen in de compost gooit, niet de bak zelf.
Buitenbakken
Voordelen: weinig onderhoud, grote capaciteit; kan blijven toevoegen van afval bovenop zolang bodemmaterie blijft composteren.
Nadelen: kan composteren langzamer maken dan andere methoden, als je niet regelmatig omkeert/ belucht.
Buiten compostbakken zijn vaak alleen vaten met gaten. Ze staan op de grond, en de open bodem laat de wormen binnen, en overtollig vocht wordt afgevoerd. Ze zijn goed voor grotere huishoudens en voor mensen die wat tuinafval willen toevoegen (droge bladeren zijn geweldig!).
Er zijn twee categorieën buitenbakken:
Open bakken (vaak gemaakt door doe-het-zelvers uit houten latten of pallets) zijn eenvoudig te bouwen en je kunt ze zo groot of klein maken als je wilt. Ze zijn gemakkelijk toegankelijk voor het draaien en beluchten van de compost, maar ook knaagdieren en insecten hebben toegang. Ze zijn het beste als je een grote tuin hebt met veel ruimte.
Gesloten bakken kunnen worden gekocht of worden gemaakt door gaten in een vuilnisbak te boren. Ze zijn moeilijker voor knaagdieren om binnen te komen, maar kunnen moeilijker te beluchten zijn, afhankelijk van de grootte van de deksel. Ze zijn geweldig voor kleinere tuinen in meer stedelijke gebieden.
Compostmolen
Pluspunten: het is gemakkelijk om meer lucht in je compost te krijgen, waardoor je met een compostmolen veel sneller kunt composteren. Ze trekken minder vaak knaagdieren aan dan op de grond.
Nadelen: ze zijn duur, ze lekken vaak overtollig vocht (sommige modellen hebben een bodemplaat om de “compostthee” op te vangen) en kunnen moeilijk zijn om te draaien als ze volledig zijn gevuld. Op een gegeven moment moet je stoppen met het voeden van nieuwe materialen in je compostmolen en deze draaien om afgewerkte compost te maken.
Compostmolens zijn grote cilinders of bollen die roteren om je compost te mengen. Ons advies voor een compostmolen:
PALMAT® Professionele Compostmolen – Composter - XL Molen – Tuin en Huisafval - 105 Liter – Groen/Geel
Wormenbak
Wormenbak
Pluspunten: ideaal voor appartementen en kleine huishoudens. Je krijgt huisdieren!
Nadelen: je krijgt huisdieren, wat betekent dat je aandacht aan hen moet besteden – niet veel, maar wel een beetje. Beperkte capaciteit; beste voor kleinere huishoudens.
Wormbakken zijn eenvoudig te onderhouden… als je van wormen houdt. Ze zijn ook de beste keuze voor in steden als je geen toegang hebt tot een patio of tuin. De wormenbak kan binnenshuis worden gehouden, of in een garage of schaduwrijk gebied waar de temperatuur in de wormenbak tussen ongeveer 10ºC en 20ºC kan liggen.
Je stopt voedselresten in je wormenbak, voeg meer droog materiaal toe als het stinkt. Wormen moeten om de twee tot vier dagen worden gevoerd, maar wormen zijn flexibel. Als je op vakantie gaat, zullen je wormen het prima doen voor een paar weken zonder zorg – als je ze een grote portie voedselresten geeft voordat je weggaat, en als de wormenbak niet te heet of droog wordt.
Wormen eten groenten en fruit en produceren wormenpoep, een uitstekende meststof. Een wormbak is slechts een grote doos met een deksel voor de wormen, hun compostbedje (verscheurde krant of bladeren) en voedsel. Het deksel moet luchtgaten hebben, maar dat is het zo’n beetje. Ons advies voor een wormenbak:
vidaXL Wormenbak 4-laags 42x42x60 cm
Ik hoor je denken, hoe kom ik aan wormen als ik in een flat woon? Deze kun je online bestellen bij Wormenkwekerij Wasse.
Theorie en praktijk van compost
Op het meest basale niveau is compost gemaakt van verrotte planten. Neem een aantal keukenrestjes en bladeren en gooi ze op een stapel op de grond, en vroeg of laat zullen bacteriën, schimmels, wormen en insecten het opdelen in iets dat eruitziet als donkerbruine aarde en naar een bos ruikt na een regen. Dat is compost.
Om goede compost te maken zonder de buurt te laten stinken met afval, moet je boer worden; een bacterieboer. Bacteriën zorgen ervoor dat je oude uienschil en banaan in “zwart goud” veranderen, en als ze niet gelukkig zijn, ruikt je composthoop vreselijk.
Je moet controleren hoeveel lucht en water er in je compost zit en wat je erin stopt, om je bacteriën gelukkig te houden. Dat gezegd hebbende, kost het niet veel tijd of expertise om compost te maken. Zodra je een idee hebt van hoe compost in je tuin werkt, kun je in enkele minuten per week langzaam composteren. Als je dingen wilt versnellen, moet je meer werk verrichten.
Bacteriën en een natte spons
De bacteriën die compost ‘’maken’’ zijn aerobe bacteriën; dat betekent dat ze zuurstof nodig hebben om te overleven. Als je compost te nat is, sterven ze af, waardoor je compost gaat stinken en slijmerig wordt. Aan de andere kant, als je compost te droog is, stoppen ze met werken, waardoor je klokhuizen intact blijven. Om genoeg lucht in je compost te krijgen, kun je je compost van tijd tot tijd “omdraaien” door het opnieuw te mengen met een hooivork of compostpook. Als je dit niet doet, krijg je nog steeds compost… uiteindelijk.
Compost moet ongeveer net zo nat zijn als een uitgewrongen spons. Pak een handvol uit je compostbak. Het moet vochtig aanvoelen, maar je moet er geen water uit kunnen persen. Dat vertaalt zich naar een vochtgehalte ergens rond de 50 procent, dat is waar blije bacteriën de voorkeur aan geven. Om de juiste vochtbalans te krijgen, doseer je voor elk deel etensresten twee tot drie delen droog materiaal in je compost.
Dan kun je je zorgen maken over de koolstof / stikstofverhouding in je compost … maar alleen als je dat wilt. Simpel gezegd: je compost haalt stikstof uit verse “groene” materialen zoals keukenresten, gemaaid gras en koffiedik, die niet echt groen zijn, maar veel stikstof bevatten en mogelijk verkrijgbaar zijn in een koffiehuis in de buurt. Koolstof komt van “bruine” materialen zoals droog bruin blad, zaagsel, houtsnippers of papier. De microscopische beestjes in je compost gebruiken koolstof voor energie en stikstof om nieuwe cellen te bouwen. Te veel stikstof maakt je stapel stinkend, te veel koolstof vertraagt het composteren. Verward? Je kunt gewoon de voedselresten composteren met twee tot drie delen droog materiaal zoals bladeren.
Gewoon ruiken en compostactivators
Je kunt zien of je compost een goede koolstof / stikstofverhouding heeft, gewoon door te ruiken. Ruikt het slecht? Dan krijgt het niet genoeg lucht of koolstof. Gooi er een hoop versnipperd karton of papier in, roer het om en ruik het binnen een paar dagen weer eens. Elke stapel keukenresten moet je hoe dan ook bedekken met bruine materialen om te voorkomen dat je stapel stinkt, vooral in de zomer.
Sommige tuincatalogi vertellen over compostactivators. Een compostactivator is slechts een supplement met veel stikstof, dat je niet nodig hebt als je keukenresten gebruikt. Meng gewoon keukenrestjes met bruin tuinafval en laat je bacteriën het werk doen.
Raak niet in paniek als je ziet dat er een beetje rook uit je compost komt; het is stoom
Hete compost is een goede zaak omdat het heel snel uiteenvalt en het plantenziekten en onkruidzaden in je compost doodt. Het kost echter veel meer werk dan koude compost, en meestal is het nodig om te beginnen met een stapel afval die minstens een kubieke meter ruimte in beslag neemt.
Uiteindelijk, ongeacht welke methode je ook kiest, krijg je uiteindelijk donkerbruine, kruimelige compost waar planten van houden. Onthoud dat compost geen aarde is. Het bevat geen zand, klei en andere minerale componenten die je in de grond zult vinden. Maar zoals veel compostmakers weten, groeien veel planten graag uit een composthoop. Ik heb tomaten, pompoenen, aardappelen, perziken en avocado’s uit compost zien groeien.
